Taalontwikkeling: Help! Mijn kind praat niet?!

In het dagelijks leven werk ik, zoals je misschien wel weet, als logopediste binnen een kindertherapeutisch centrum. Samen met andere disciplines helpen we kinderen met een hulpvraag verder. Bijna dagelijks zie ik kinderen met een achterstand in de taalontwikkeling, zonder dat er direct sprake is van andere problemen. Denk aan kindjes die nog niet praten, geen grote woordenschat hebben of nog geen goede zinnetjes maken. In deze post richt ik me met name op de taalontwikkeling van de kleintjes. Wat kun je doen om hun taalontwikkeling te stimuleren?

Voorwaarden voor communicatie

Als kindjes bij mij starten, breng ik altijd eerst hun communicatieve voorwaarden in kaart. Vaak stappen we over het feit heen dat kinderen gericht moeten zijn op communicatie en contact, voordat er daadwerkelijk tot gesproken taal gekomen kan worden. Het is belangrijk dat kinderen plezier hebben in de communicatie, gedeelde aandacht voor en met de ander kunnen opbrengen en oogcontact leren maken. Al deze voorwaarden zijn weer belangrijk voor de imitatie. De eerste stap in het imiteren is het nadoen van handelingen. Imiteert een kindje nog geen handelingen, zal het ook weinig tot geen taal geen imiteren. Tot slot is beurtgedrag een belangrijke voorwaarde voor de taalontwikkeling. Wanneer je niet op de ander kunt wachten, zul je ook niet de aandacht kunnen opbrengen om de ander te imiteren.

Volgen en aanpassen

Hoe kun je dan, praktisch gezien, de taalontwikkeling van je kind stimuleren? Ik geef je wat handvatten! Natuurlijk kennen we allemaal wel de tips die vaak worden gegeven, als voorlezen, samen zingen en het belang van talige input. Je kunt echter met ieder willekeurig speelmateriaal aan de slag om je kind wegwijs te maken in de wereld van taal, als dit nog niet helemaal vanzelf gaat. Volg je kind in de keuze voor bepaald speelgoed. Is er iets waar je kind graag mee speelt? Maak dan gebruik van dat betreffende speelmateriaal. Favoriet speelgoed motiveert! Volg het kind in het spel en imiteer in eerste instantie het kind. Benoem hetgeen je samen aan het doen bent in korte zinnetjes en verlaag het spreektempo iets. Aanpassen aan het niveau van je kindje is erg belangrijk. Wanneer het gat tussen de aangeboden taal en de taal van het kind namelijk te groot is, kan het kind zich niet ‘optrekken’ aan het hogere niveau.

Speelt je kindje bijvoorbeeld graag met blokken? Bouw met ‘m mee, doe de handelingen voor en geef er woorden aan: ‘Die op!’ Kies een bepaalde woordcombinatie die je herhaald aanbiedt, wánt ‘herhaling is de beste leermeester’. Natuurlijk is er na afloop niets mooiers om, wanneer de toren hoog genoeg is, de toren met een vaart om te gooien: ‘BOEM!’

Toevoegen

Vervolgens, wanneer er gedeeld plezier en gedeelde aandacht is, kun je in eerste instantie handelingen gaan toevoegen. Als er al imitatie is van geluidjes of taal, kun je ook meerdere geluidjes of andere woordjes gaan toevoegen. Meer over het ‘volgen, aanpassen en toevoegen’ is te vinden in het boek ‘Praten doe je met z’n tweeën’. Een aanrader! Maak je je toch zorgen over de taalontwikkeling van je kleintje? Maak eens een afspraak met een logopedist(e). Zij kunnen met je meedenken en je meenemen in de taalstimulering.

Vind je het leuk om meer van dit soort posts te lezen? Laat het me dan vooral weten! Ik houd je graag op de hoogte. Als nu al iets extra’s zou willen lezen, bekijk dan mijn ‘logologs’ nog eens. Veel leesplezier!

Bij het schrijven van deze blogpost, maakte ik gebruik van affiliate links; wat dat precies inhoudt, kun je hier lezen.